Naarden - deel 2

Naarden- deel 2

Door Bo

In Naarden- deel 1 schreef ik het al: we zouden op kamp gaan met mijn bovenbouwgroep. Deze week is het zover. Op dag twee bezoeken we eerst het Vesting-Museum. Daarna gaan we in groepjes Naarden-Vesting in. Ieder groepje heeft een plattegrond mee waarop vier historische plekken zijn aangegeven. De kinderen moeten ze, met de kaart erbij, helemaal zelf vinden. Uiteraard heeft ieder groepje een volwassene mee om te helpen waar nodig. Ik heb ook een groepje onder mijn hoede. Het vinden van de route met hulp van de plattegrond gaat mijn groepje goed af. De kinderen overleggen met elkaar en controleren onderweg of ze nog op de route zitten. Iedere keer als ze een plek hebben bereikt, is het een overwinning voor ze en een feest van herkenning: ‘Juf, over deze plek heb je verteld in de les!’ roepen ze uit. Voor mij is dat natuurlijk ook genieten. Bij iedere locatie moeten ze vragen en opdrachten maken. De eerste opdracht is steeds: ‘Luister naar je juf. Zij vertelt je wat je ziet.’ (zie kaart en opdrachten onderaan deze blog) Maar meestal hoef ik dit dus niet te doen. De kinderen vertellen mij de historische betekenis van de betreffende plek.  

In mijn groepje zit Tony. Mede door de Donald Duck, waar hij lid van is, houdt hij van geschiedenis. Vaak roept hij onder de les: ‘Hee, wat je nu vertelt, daar heb ik een verhaal over gelezen in de Donald Duck!’ Hetzelfde geldt trouwens voor Suske en Wiske. Over de Spaanse overheersing lazen we in de klas onder andere Het lijdende Leiden.  

Bij het Spaanse huis (zie blog Naarden - deel 1) , de eerste stop op de route, wacht ons een verrassing. De deur van het pand waarin nu een weegschaalmuseum zit, gaat open. De eigenaar vraagt of we misschien binnen willen komen, als we het interessant vinden. Dat vinden we natuurlijk!
De weegschalen zijn prachtig, maar het huis is boeiender. Hier werd de bevolking van het plaatsje in 1572 door de Spanjaarden bijeengedreven en vermoord, daar zijn we goed van doordrongen. Het is een gek gevoel om hier te staan terwijl je dit weet. Na de moordpartij werd Naarden in brand gestoken. Dit huis is daarbij, wonder boven wonder, gespaard gebleven. Het is dus een van de oudste huizen van Naarden. De eigenaar vertelt ons ook een spannend verhaal. In het huis is een kelder. 66 mensen hebben zich er verstopt tijdens de moordpartij en de brand die erna woedde. Zij hebben het drama destijds overleefd. Ik wist het niet en had het dus ook niet verteld in de klas. Tony is er de hele dag vol van.

’s Avonds mogen de kinderen die dat willen naar huis bellen om te vertellen hoe het met ze gaat. Soms willen de kinderen het zelf, en soms doen ze het voor hun ouders die het soms nog spannender vinden dan zijzelf dat ze op kamp zijn. Maar Tony kan niet wachten. Hij heeft zijn moeder namelijk iets te vertellen. Zodra hij haar aan de lijn krijgt, schreeuwt hij bijna van opwinding:  ‘Mam! Je weet toch dat ze Naarden in brand hebben gezet?!’
Zijn moeder aan de andere kant van de lijn is ontzet. ‘Nee! Daar weet ik niks van!’
‘Ze hebben ook alle mensen uit Naarden vermoord!’ roept Tony.
‘Wát!?’ Ik vermoed dat zijn moeder meteen naar de televisie loopt om het journaal aan te zetten.
Tony gaat verder: ‘Maar er zijn 66 mensen die het hebben overleefd! In een kelder! In het weegschaalmuseum!’
Omdat ik zijn moeder de hele tijd maar geschokte kreten hoor uiten, breek ik even in: ‘Dit gebeurde allemaal in 1572, hoor.’
‘Oooo!’ roept Tony’s moeder opgelucht. ‘Zeg dat dan, gek dat je bent! Ik schrik me wild!’
Ik hou ervan. De Tony’s op de wereld zorgen ervoor dat lesgeven leuk is.

 foto 1: In het Vesting-Museum is de groep er getuige van hoe een kanon
wordt afgeschoten. Dankzij een lesje over kanonnen van tevoren, begrijpen de kinderen
goed wat de medewerker van het museum er allemaal over vertelt. Vestingmuseum:
Westwalstraat 6, 1411 PB Naarden

foto 2: De kaart met nummers die de kinderen  meekrijgen en hieronder
de vragen en opdrachten die erbij hoorden.

Voor wie het leuk vindt de route ook te lopen: zie de kaart hierboven. De vier historische plekken staan erop aan gegeven. Hieronder de vragen en opdrachten en daar weer onder de antwoorden. Veel plezier.

Opdracht:
Kijk op de kaart en zoek de nummers 1 tot en met 5.

1, de Utrechtse poort:
1. Luister naar je juf. Zij vertelt wat je ziet.
2. Maak een grappige foto van jullie groepje.
    Op de achtergrond moet de poort te zien zijn.
3. Wijs bij het kanon aan: het affuit, de schietbus en het zundgat.
4. Onder de poort zie je 4 paaltjes staan.
    Deze paaltjes zijn onderdelen van een _______________. 

2, Het Spaanse huis (op nr 27)
1. Luister naar je juf. Zij vertelt wat je ziet.
2. Leg uit aan je juf wat er hier gebeurd is en waarom.
    Jullie mogen elkaar helpen en de juf mag hulpvragen stellen.
3. Maak een foto van jullie groepje voor het huis.

3, Het stadhuis (Let op het verkeer. Het is hier druk)
1. Luister naar je juf. Zij vertelt wat je ziet.
2. In welk jaar is dit stadhuis gebouwd? In _________
3. Maak een foto van jullie op de trappen van het stadhuis.  
 
4, Het Arsenaal
1. Luister naar je juf. Zij vertelt wat je ziet.
2. Wat zit er nu in het Arsenaal? Een __________________
3. Het Arsenaal ligt vlakbij de straten Oude Haven en Nieuwe Haven.
    Waarom zou dat zijn? Hier ligt toch geen haven?
4. Maak een foto van jullie groepje bij het Arsenaal.  
 
5, De Ster(op nr 6) (Let op het verkeer. Het is hier druk)
1. Luister naar je juf. Zij vertelt wat je hier mag doen.  
2. Waarom heet dit plekje de Ster? Vertel aan je juf.

Antwoorden bij 1:
-Jullie zien de oude stadspoort waar vroeger de weg naar Utrecht naartoe ging. Vroeger kwamen hier ruiters te paard doorheen, boerenkarren of mensen te
voet en later reden hier koetsen. Nu vinden we deze weg een beetje te smal
voor het verkeer en daarom is er een tweede weg aangelegd hiernaast.
Daar rijden de auto’s over. Vroeger kon deze poort dicht en de brug aan de achterkant kon omhoog.
-Het affuit is het onderstel. De schietbus is de ‘loop’ van het kanon’.
Het zundgat zit nu dicht, maar daar ging de lont doorheen om het kruit aan
te steken.
-kanon

Antwoorden bij 2:
-Jullie zien hier een van de huizen die zijn blijven staan nadat de Spanjaarden het plaatsje Naarden hadden veroverd in 1572. Toen was het het stadhuis.
-Nederland hoorde in 1572 bij Spanje. Filips II was de koning. Hij woonde in Spanje. Maar hij was een slechte koning. Daarom kwamen de Nederlanders in opstand. Sommige steden sloten hun stadspoorten zodat de Spaanse soldaten er niet meer
in konden: Leiden, Alkmaar, Naarden en Haarlem. Filips gaf Alva de opdracht de steden terug te veroveren. Alva kwam met een leger en veroverde Naarden heel makkelijk omdat het kanon was uitgevonden en de stadsmuren snel stuk geschoten werden. De Spanjaarden vroegen de bewoners van Naarden om naar het stadhuis
te komen om te horen welke nieuwe regels en afspraken er zouden gelden. Toen
de mensen ook echt kwamen, hebben de Spanjaarden ze vermoord. Het stadje hebben ze geplunderd en daarna in brand gestoken. Alleen dit huis en de kerk is blijven staan.
In 1615 hebben ze de plakkaten op de gevel gemetseld. Ze zitten er ter herinnering aan de moord uit 1572.

Antwoorden bij 3:
-Toen de Spanjaarden weg waren hebben de mensen in Naarden het stadje
opnieuw opgebouwd. Ze hebben ook een nieuw stadhuis gebouwd. Nu kun je hier
nog trouwen en er wordt soms nog vergaderd.
-1601, dus 416 jaar oud
 
Antwoorden bij 4:
-Dit is het Arsenaal. Het is gebouwd in 1688, dus 329 jaar oud. Een arsenaal was
een opslagplaats voor wapens (kanonnen, geweren, sabels etc.) en munitie (kogels, buskruit etc.).    
-meubelontwerper Jan Des Bouvrie. En een restaurant.
-Vroeger lag Naarden vlakbij de Zuiderzee en daarom lag hier vlakbij een zeehaven. De boten konden vanaf Naarden heel makkelijk hiernaartoe varen of juist Naarden binnenvaren.

Antwoorden bij 5:
-Jullie mogen een hoorntje met een bolletje ijs bestellen. Er mogen ook nootjes of gekleurde balletjes op.
-Omdat dit de vorm is van de vesting.  

Foto 3: Het verhaal over het beleg van Leiden door de Spaanse
overheersers, vanuit de ogen van tijdreizigers Suske en Wiske.